آب به عنوان منبعی بسیار ارزشمند در اقلیم ایران، از گذشته تا کنون در زندگی، داستان‌ها، اساطیر و سیاست‌های داخلی و خارجی ایران مورد اهمیت بوده است. در سال‌های آینده دلایل مختلف از جمله افزایش جمعیت و عدم هماهنگی کشورهای منطقه، باعث خواهد شد که مشکل کمبود آب بیش از گذشته بروز کند. در همین راستا نقش مدیریت منابع آبی بسیار مهم و حیاتی است؛ وظیفه‌ای که در سطوح استانی بر عهده شرکت‌های آب منطقه‌ای می‌باشد.

بیان مسئله

با توجه به شرایط بحرانی مدیریت آب در کشور ایران، فراهم آوردن بستری برای درک و نظارت بر شرایط موجود، گامی مهم در جهت تدوین استراتژی‌های نظارتی و مدیریتی بحران آب است. برای تحقق این بستر نظارتی، داده‌ها و اطلاعات منابع آبی نقش مهمی دارند. به طور کلی داده‌ها در صنعت آب برای برنامه ریزی، سیاست‌گذاری، مدیریت و پیش بینی پایدار ضروری هستند. اما در بیشتر کشورها، داده‌های موجود نمی‌توانند نیاز متخصصین و کارشناسان در بخش آب را برآورده کنند و فرآیندهای جمع‌آوری داده‌ها محدود است؛ کشور ایران نیز از این شرایط مستثنی نیست.

یکی از شرکت‌هایی که با چنین شرایطی دست و پنجه نرم می‌کند و به عنوان یک چالش آن را شناسایی کرده است، شرکت آب منطقه‌ای سمنان می‌باشد. شرکت آب منطقه‌ای سمنان به منظور پیاده‌سازی فرایندهای نظارتی بر فعالیت‌های بهره‌برداری از چاه‌های کشاورزی نیازمند داده‌ها و اطلاعات مرتبط با این چاه‌ها می‌باشد. با اینحال، وجود ضعف در فرایندهای ثبت داده‌ها، نبود زیرساخت مناسب به منظور نگهداری از داده‌ها و همچنین عدم وجود فرایندهای نظارتی بر داده‌ها، باعث شده است تا علاوه بر پایین بودن کیفیت داده‌ها، تاریخ انقضای همین داده‌های به اصطلاح کم‌کیفیت نیز نزدیک و نزدیک‌تر شود. در همین راستا تیم دایوتک با در نظر گرفتن شرایط و ساز و کارهای شرکت آب منطقه‌ای سمنان و ادارات زیر مجموعه آن، تغییرات فرایندی و اقدامات لازم برای تغییر استراتژی داده آن شرکت را پیشنهاد داد.

حل مسئله

تغییر فرایندهای مدیریت داده‌ها این امکان را به وجود می‌آورد تا طول عمر داده‌های ثبت شده، با اطمینان از ثبت درست داده‌ها و ایجاد استانداردهای نظارتی، افزایش یابد. استانداردسازی فرایندها علاوه بر اینکه مشکلات موجود در به کارگیری داده‌ها را در هر واحد از شرکت آب منطقه‌ای سمنان برطرف می‌کند، سازمان را قادر می‌سازد تا داده‌های موجود در تمام فرایندهای مطالعاتی و عملیاتی را به طور یکپارچه به کار گیرد.

به منظور رسیدن به یکپارچگی مورد نظر، ابتدا باید گلوگاه‌های فرایندی شناسایی شود. برای شناسایی گلوگاه‌های فرایندی و شناسایی نقاط ضعف زنجیره تامین داده‌های شرکت آب منطقه‌ای سمنان، تیم دایوتک پس از درک چالش‌های موجود در مدیریت داده‌ها، نظارت دقیق و قدم به قدمی را بر روی تمام روندهای به کار گرفته شده در این شرکت انجام داد؛ با بررسی تمام نقاط و گره‌های موجود در چرخه عمر داده‌های شرکت آب منطقه‌ای سمنان، این امکان به وجود آمد تا راه‌حل‌های مورد نظر برای چالش‌های موجود ارائه شود.

نتایج

نقش داده‌ها در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی به کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی مربوط می‌شود. از کاهش خطاها تا پیش‌بینی روندها، نقش داده‌ها در فرایندهای تصمیم‌گیری غیر قابل انکار است. طرح استراتژی مناسب و فرایندهای درست در راستای مسائلی که سازمان ممکن است در آینده با آن‌ها درگیر شود، اهمیت زیادی در شکل‌گیری داده‌های خوب دارد. از بدو پیدایش یک سازمان، داده‌ها در حال ایجاد، جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و انتشار هستند؛ و داده زیربنای همه چیز، از انطباق با مقررات گرفته تا عملیات روزمره است؛ داده یکی از قدرتمندترین دارایی‌های یک سازمان است. در همین راستا، آنچه دایوتک برای شرکت آب منطقه‌ای سمنان انجام داده است، قدمی درست در مسیر داده‌محور شدن می‌باشد که مسیری روشن را برای گذار از حالت سنتی به سمت دیجیتالی شدن ترسیم می‌کند.

علاوه بر این، جدای از این مسئله که استراتژی و تغییرات فرایندی که به شرکت آب منطقه‌ای سمنان ارائه شده است، قابلیت به کارگیری داده‌ها در تمام سطوح سازمان را برای این شرکت تسهیل می‌کند؛ همچنین امکان برقراری همکاری‌های بین شرکت‌های تابعه وزارت نیرو را نیز در قالبی استاندارد ممکن می‌سازد؛ که با توجه به آینده ترسیم شده توسط مجلس شورای اسلامی به منظور دیجیتال شدن سازمان‌های دولتی ایران، گامی پیشرو و حساب شده برای این شرکت می‌باشد.